Daga Nura Ahmad Hassan
Masu sa ido na NDI/IRI sun bayyana cewa INEC ba ta da gaskiya kuma zaben ta yi bai kai yadda ake tsammani ba.
Kamfanin labarai na NewsOnline ya bayar da rahoton cewa, hukumar kula da harkokin zabe ta kasa da kasa (IRI) da National Democratic Institute (NDI) sun gabatar da sanarwar farko kan zaben shugaban kasa da na ‘yan majalisar dokoki a Najeriya.
A ranar Litinin a Abuja, shugabar, Dr Joyce Banda, tsohuwar shugabar kasar Malawi, ta taya al’ummar kasar murnar “juriya da kishinsu”.
Banda ya ce “Duk da dimbin jama’a a wasu rumfunan zabe, masu kada kuri’a a Najeriya sun nuna jajircewarsu na shiga cikin wannan tsari tare da kaɗa ƙuri’ar su da kuma tsananin son ganin an saurari koken su.”
Ofishin ta lura cewa duk da sauye-sauyen da aka yi wa dokar zabe ta 2022, “zaben ya yi kasa da yadda ‘yan Najeriya ke zato”, yayin da hukumar zaben ba ta da gaskiya.
Banda ya ce kalubalen dabaru da rikice-rikicen siyasa da yawa sun mamaye tsarin zaben kuma sun hana yawan masu kada kuri’a yin sa.
NDI/IRI ta tabbatar da karancin kudi da kuma karancin man fetur na dora nauyi fiye da kima kan masu kada kuri’a da jami’an zabe yayin da ’yan gudun hijira musamman mata ke ci gaba da fuskantar cikas.
Tawagar ta lura da cewa, rashin bude wuraren kada kuri’a da aka yi a makare da kuma gazawar kai kayan aiki, ya haifar da tashe-tashen hankula da kuma ruguza shirin zaben a wasu rumfunan zabe da aka samu cunkoson jama’a.
Banda ya ce bayan zaben, kalubalen mika sakamakon ta hanyar yanar gizo da kuma tura su zuwa ga jama’a a kan lokaci, ya raunana kwarin gwiwar ‘yan kasar a wani muhimmin lokaci na aikin.
“Rashin isasshiyar sadarwa da rashin bayyana gaskiya daga Hukumar Zabe Mai Zaman Kanta ta Kasa (INEC) game da dalilansu da kuma yadda suka haifar da rudani da kuma zubar da amanar da masu kada kuri’a suka yi a kan lamarin.
“Haɗin gwiwar waɗannan matsalolin sun hana masu jefa ƙuri’a
